ZDROWE ZĘBY I DZIĄSŁA
Najważniejsza jest profilaktyka….
Aby uniknąć próchnicy, chorób przyzębia i związanymi z tym komplikacjami dysponujemy dwoma skutecznymi środkami : regularnymi wizytami kontrolnymi w gabinecie stomatologa i zabiegami higienicznymi.
Wizyty kontrolne
Pacjent powinien zgłaszać się na wizyty kontrolne 2 razy w roku. Lekarz przeprowadza wtedy szczegółowe badanie uzębienia, błon śluzowych, języka, dziąseł pod kątem występowania stanu zapalnego, obecności kieszonek przyzębnych, co stanowi sygnał alarmujący o początkach parodontozy. Dzieci i młodzież zawsze badam pod kątem występowania wad zgryzu, wymowy, dysfunkcji czynnościowych. W moim gabinecie używam kamery wewnątrzustnej do wizualizacji i diagnostyki ubytków próchnicowych w zębach, kamienia nazębnego, stanów zapalnych dziąseł. Pacjent może oglądać na ekranie monitora wszystkie te miejsca, które wymagają leczenia, co wzmacnia jego motywację do przeprowadzenia tych zabiegów. Po wyleczeniu lub oczyszczeniu zębów może ponownie obejrzeć efekty na ekranie i porównać. Zwykle na wizycie kontrolnej usuwam kamień nazębny i oczyszczam zęby z osadów i przebarwień. Na koniec wizyty zawsze ustalam plan leczenia i udzielam porad co do wyboru szczoteczki, pasty, nici dentystycznych w zależnosci od potrzeb pacjenta np. nasilonej próchnicy, stanów zapalnych i krwawienia z dziąseł, wrażliwości szyjek zębów itp.
Konieczność higieny
Higiena jamy ustnej odgrywa jednocześnie rolę zapobiegawczą i leczniczą. Nie ma złych zębów, może być tylko niewłaściwa higiena. Wprawdzie jakość, mineralizacja szkliwa oraz siły obronne organizmu zależą od właściwości osobniczych, genów, to w dobrze utrzymanych ustach bakterie napotykają wiele barier uniemożliwiających zniszczenie szkliwa i przyzębia. W przypadku zaś złej higieny, zęby i więzadła łatwo ulegają uszkodzeniu (zniszczeniu).
Szczotkowanie zębów
Szczotkowanie zębów powinno być wykonywane starannie, przez ok. 2 – 3 minuty, ale delikatnie, bez nadmiernego używania siły, tzw. szorowania, by nie ranić dziąseł i nie zniszczyć cienkiej warstwy szkliwa na szyjkach zębów. Szczotkować należy 2 razy dziennie ruchami kolistymi od dziąsła w kierunku szczytu zęba, wszystkie powierzchnie zębów, także te od strony języka, policzka i podniebienia.
Dobór szczoteczki, pasty do zębów :
- przy wyborze odpowiednich artykułów do higieny jamy ustnej powinien pomóc lekarz, w zależności od potrzeb pacjenta
- szczególnie polecam szczoteczkę elektryczną, która drga jednocześnie w dwóch kierunkach, co zapewnia dużą skuteczność
- ręczne szczoteczki powinny być średnio twarde
- szczteczki miękkie powinny być używane przez osoby, które mają odkryte, wrażliwe szyjki zębów lub bezpośrednio po zabiegach chirurgicznych w j. u.
- szczoteczki należy wymieniać co 3 miesiące
- szczoteczki jednopęczkowe tzw. wyciorki zapewniają doskonałe czyszczenie przestrzeni międzyzębowych, służą też do higieny j.u. u osób z założonym stałym aparatem ortodontycznym
- nici dentystyczne oczyszczają z resztek pokarmu przestrzenie międzyzębowe. Nitkę delikatnie wprowadza się w miejscu stykania się zębów i przesuwa po bocznej powierzchni każdego sąsiadującego zęba w kierunku od dziąsła do szczytu zęba. Szczególnie polecam nitkowanie przestrzeni po wieczornym myciu zębów, a w ciągu dnia – w razie potrzeby. Jeśli nitka strzępi się w czasie przesuwania, należy ją delikatnie usunąć z przestrzeni i zgłosić to jak najszybciej lekarzowi prowadzącemu leczenie
- specjalna nić dentystyczna „Super Floss” służy do oczyszczania przestrzeni pod przęsłem mostków zębowych lub stałych aparatów ortodontycznych|
- irygator dziąsłowy to urządzenie elektryczne, które służy do wypłukiwania z przestrzeni międzyzębowych resztek pokarmu wraz z bakteriami za pomocą wody pod ciśnieniem. Często występuje w zestawie ze szczoteczką elektryczną. Szczególnie polecam go osobom z chorobami przyzębia i wszystkim, którzy skarżą się na przykry zapach z ust.
- wyboru pasty do zębów lub innych preparatów powinien dokonać lekarz na wizycie kontrolnej, stosownie do aktualnych potrzeb pacjenta
- płukanki do zębów poleca lekarz, najczęściej stosuje się po wieczornym myciu zębów
- oczyszczanie powierzchni grzbietowej języka to najnowszy trend w higienie j.u. Wykonuje się to zwykle w czasie porannego szczotkowania zębów płaską, gumową cześcią szczoteczki
DLACZEGO USUWANIE KAMIENIA JEST NIEZBĘDNE?
Kamień nazębny nie zawsze jest widoczny, szczególnie jeśli występuje w przestrzeniach międzyzębowych, pod dziąsłami. Nawet wtedy, gdy dokładnie wykonuje się codzienne zabiegi higieniczne, na zębach pozostają mikroskopijne resztki pokarmowe, które wraz z solami wapniowymi ze śliny po dłuższym czasie tworzą kamień nazębny, który jest siedliskiem bakterii. Najmniejsze ciało obce, nawet niwidzialne gołym okiem wbija się w dziąsło, powodując zawsze jego podrażnienie. Wywiązuje się stan zapalny dziaseł, objawiający się krwawieniem w trakcie szczotkowania, zaczerwienieniem i obrzękiem. Nieleczone zapalenie dziąseł po kilku latach może doprowadzić do choroby przyzębia – parodontozy (obnażone korzenie zębów, ból, ropnie przyzębne, rozchwianie i wypadanie zębów). Bakterie bytujące w płytce nazębnej, w złogach kamienia są bardzo niebezpieczne dla zdrowia całego organizmu, nie tylko jamy ustnej. Badania naukowe dowodzą, że mogą one przyczynić się do rozwoju miażdżycy, wywoływać stany zapalne układu oddechowego, udary mózgu, prowadzić do powstawania i rozwoju cukrzycy, stymulować redukcję kości w osteoporozie, zwiększać ryzyko przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej dziecka. Z tych powodów należy usuwać kamień nazębny i oczyszczać zęby z osadów na każdej wizycie kontrolnej. Niektóre osoby będą potrzebowały wykonywania takiego zabiegu trzy lub cztery razy w roku, gdyż mają dużą skłonność osobniczą do odkładania się kamienia (ich ślina jest bogata w sole wapniowe), szczególnie, gdy mają już parodontozę.
O prawidłową higienę j. u. należy dbać nieustannie, powinna ona zostać włączona do codziennej rutyny i stać się zwykłym przyzwyczajeniem od najmłodszych lat. Jeśli wiemy jak postępować, okazując odrobinę dobrej woli i zdając się na skrupulatnego lekarza dajemy sobie szansę zachowania skarbu, jakim są zdrowe zęby, które nie tylko służą do żucia, ale zawsze dodają blasku i wdzięku uśmiechowi.